บัสบาร์คืออะไร มีกี่ประเภท ทำหน้าที่อะไร มาทำความรู้จักกับสิ่งนี้กัน

บัสบาร์ คืออะไร

บัสบาร์ (Busbar) คือ ตัวนำไฟฟ้าชนิดหนึ่งที่ใช้ในระบบไฟฟ้าเพื่อส่งกระแสจากแหล่งจ่ายไฟไปยังอุปกรณ์ต่าง ๆ ภายในระบบอย่างมีประสิทธิภาพ โดยมักทำจากโลหะนำไฟฟ้าดี เช่น ทองแดงหรืออะลูมิเนียม จุดเด่นของบัสบาร์คือสามารถรับและกระจายกระแสไฟฟ้าปริมาณมากได้ในพื้นที่จำกัด เหมาะสำหรับการติดตั้งในตู้สวิตช์บอร์ด โรงงานอุตสาหกรรม อาคารสำนักงาน หรือสถานีไฟฟ้า ซึ่งต้องการการจ่ายไฟที่มีความเสถียรและปลอดภัยสูง

บัสบาร์ ทำหน้าที่อะไร

หน้าที่หลักของบัสบาร์คือ การนำและกระจายกระแสไฟฟ้า จากแหล่งจ่ายหลักไปยังวงจรย่อยหรืออุปกรณ์ต่าง ๆ ภายในระบบไฟฟ้า หน้าที่นี้ช่วยลดจำนวนสายไฟที่ต้องใช้ ทำให้ระบบดูเป็นระเบียบและบำรุงรักษาง่ายขึ้น อีกทั้งยังช่วยลดความร้อนสะสมและความสูญเสียของพลังงานไฟฟ้าเมื่อเทียบกับการใช้สายไฟหลายเส้น อีกทั้งยังมีบทบาทสำคัญในระบบไฟฟ้าขนาดใหญ่ เช่น สถานีไฟฟ้าย่อย (Substation) หรือแผงควบคุมหลัก (Main Switchboard) ซึ่งต้องรองรับกระแสไฟฟ้าปริมาณมากและต้องการความมั่นคงสูงในการจ่ายไฟอย่างต่อเนื่อง

บัสบาร์ ทำจากวัสดุชนิดใด

วัสดุที่นิยมใช้ทำบัสบาร์มีอยู่สองชนิดหลักคือ ทองแดง (Copper) และ อะลูมิเนียม (Aluminum)

• ทองแดง (Copper Busbar) มีค่าการนำไฟฟ้าสูง ทนทานต่อการกัดกร่อน เหมาะกับงานที่ต้องการกระแสไฟสูงและพื้นที่จำกัด แต่ราคาสูงกว่าอะลูมิเนียม
• อะลูมิเนียม (Aluminum Busbar) น้ำหนักเบา ราคาประหยัด แต่มีค่าการนำไฟฟ้าต่ำกว่า จึงมักใช้ในระบบที่ไม่ต้องรับโหลดสูงมาก

การเลือกใช้วัสดุขึ้นอยู่กับลักษณะงาน ความต้องการของระบบไฟฟ้า และงบประมาณของโครงการ ซึ่งวิศวกรไฟฟ้าจะเป็นผู้คำนวณและออกแบบให้เหมาะสมกับการใช้งานจริง

บัสบาร์ มีกี่ประเภท

บัสบาร์สามารถแบ่งตามลักษณะการใช้งานได้หลายแบบ แต่ประเภทหลักที่ใช้ทั่วไปมีอยู่ 2 แบบคือ

1. บัสบาร์แบบเปลือย (Bare Busbar)

เป็นบัสบาร์ที่ไม่มีการเคลือบผิว เหมาะกับงานภายในตู้ที่ควบคุมสภาพแวดล้อมได้ดี แต่มีโอกาสเกิดออกซิเดชันหรือการสะสมความร้อนได้ง่าย จึงควรมีระบบระบายอากาศที่ดี

2. บัสบาร์แบบพ่นสี (Powder-Coated Busbar)

มีการเคลือบผิวด้วยสีฝุ่นเพื่อป้องกันการกัดกร่อนและเพิ่มประสิทธิภาพในการระบายความร้อน สามารถนำกระแสไฟฟ้าได้มากกว่าบัสบาร์แบบเปลือย และมีอายุการใช้งานยาวนานกว่า

นอกจากนี้ บางระบบยังมีการออกแบบ บัสบาร์แบบรวมหลายเส้น (Bundle Busbar) เพื่อเพิ่มพื้นที่หน้าตัดและลดความร้อนสะสม ซึ่งช่วยยืดอายุการใช้งานและเพิ่มความปลอดภัยในการทำงานของระบบไฟฟ้าอีกด้วย

บัสบาร์ มีประโยชน์อย่างไร

บัสบาร์มีประโยชน์หลากหลายต่อระบบไฟฟ้า เช่น

• เพิ่มประสิทธิภาพในการจ่ายไฟ โดยลดความต้านทานของสายไฟและกระจายกระแสได้สม่ำเสมอ
• ลดความซับซ้อนของระบบเดินสาย ทำให้การติดตั้งง่ายและเป็นระเบียบ
• ช่วยลดความร้อนสะสม เพราะมีพื้นที่ระบายอากาศดีกว่าการใช้สายไฟหลายเส้น
• บำรุงรักษาง่าย เมื่อเกิดปัญหาในระบบ สามารถตรวจสอบจุดเสียได้ชัดเจน
• เหมาะกับระบบพลังงานทดแทน เช่น ระบบโซลาร์เซลล์ ที่ต้องการการกระจายไฟจากหลายแหล่งไปยังจุดรวมไฟหลัก

ด้วยคุณสมบัติเหล่านี้ บัสบาร์จึงกลายเป็นอุปกรณ์สำคัญที่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพ ความปลอดภัย และอายุการใช้งานของระบบไฟฟ้าโดยรวม

สรุป

บัสบาร์ คือส่วนสำคัญในระบบไฟฟ้าที่ทำหน้าที่รับและกระจายกระแสไฟฟ้าอย่างมีประสิทธิภาพ ด้วยโครงสร้างที่ออกแบบให้ทนต่อกระแสสูงและความร้อน ช่วยลดการสูญเสียพลังงานและเพิ่มความปลอดภัยในการทำงานของระบบ ทั้งในภาคอุตสาหกรรม อาคารพาณิชย์ และระบบพลังงานทดแทน

FAQ

Q: บัสบาร์กับสายไฟต่างกันอย่างไร?

A: บัสบาร์ใช้สำหรับส่งกระแสไฟฟ้าปริมาณมากในพื้นที่จำกัด มีความทนทานและกระจายไฟได้สม่ำเสมอกว่าสายไฟทั่วไป จึงนิยมใช้ในโรงงานหรืออาคารขนาดใหญ่

Q: บัสบาร์ควรทำจากทองแดงหรืออะลูมิเนียมดีกว่า?

A: หากเน้นประสิทธิภาพสูงและทนทานควรใช้ทองแดง แต่ถ้าต้องการลดต้นทุนและน้ำหนักเบา อะลูมิเนียมก็เป็นทางเลือกที่เหมาะสม

Q: ต้องบำรุงรักษาบัสบาร์บ่อยแค่ไหน?

A: แนะนำให้ตรวจสอบอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง เพื่อตรวจหาจุดร้อนหรือการหลวมของข้อต่อ ซึ่งอาจทำให้เกิดความร้อนสะสมหรืออันตรายทางไฟฟ้าได้

Q: การพ่นสีบัสบาร์ช่วยอะไรได้บ้าง?

A: การพ่นสีหรือเคลือบฝุ่นช่วยป้องกันการกัดกร่อน เพิ่มการระบายความร้อน และยืดอายุการใช้งานของบัสบาร์ให้ยาวนานขึ้น

Q: บัสบาร์รองรับแรงดันไฟฟ้าได้สูงสุดเท่าไร?

A: โดยทั่วไป บัสบาร์ในตู้สวิตช์บอร์ดรองรับแรงดันไฟฟ้าประมาณ 380 – 440 โวลต์ สำหรับระบบไฟฟ้าอุตสาหกรรม และสามารถออกแบบพิเศษให้รองรับแรงดันสูงได้หลายกิโลโวลต์ในระบบไฟฟ้าแรงสูง

สำหรับองค์กรที่ต้องการความมั่นใจในคุณภาพของตู้ไฟฟ้า บริษัท เอสเค เพาเวอร์ อีเล็คทริค จำกัด ผู้เชี่ยวชาญด้านวิศวกรรมตู้ไฟฟ้าครบวงจร ให้บริการตั้งแต่ การออกแบบ ผลิต ประกอบ ติดตั้ง ไปจนถึงการบำรุงรักษาตู้ไฟฟ้า โดยทีมวิศวกรผู้เชี่ยวชาญที่เข้าใจระบบไฟฟ้าเชิงลึก เพื่อให้ทุกตู้ทำงานได้อย่างปลอดภัย มีเสถียรภาพ และประสิทธิภาพสูงสุดในระยะยาว

ทุกขั้นตอนของการดำเนินงานอยู่ภายใต้มาตรฐานสากลด้านคุณภาพและความปลอดภัย มั่นใจได้ว่าทุกงานของ SK Power Electric ได้มาตรฐานระดับมืออาชีพ และตอบโจทย์การใช้งานจริงอย่างยั่งยืน

☎️ Tel: 093-596-4288

🟢 Line: sk_powerelectric

📬 Email: sk_project2@hotmail.com

📘 Facebook: SK Power Electric